1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කාලයක භාග්යවතුන් වහන්සේ පන්සියයක් පමණවූ මහත් භික්ෂු සංඝයා වහන්සේ සමග මගධ දේශයෙහි හැසිරෙන කල ඛාණුමත නම් බමුණු ගමට වැඩ, එහි අම්බලට්ඨිකා නම් උයනෙහි වාසය කරති.
එකල කූටදන්ත නම් බ්රාහ්මණයෙක් මගධ දේශයෙහි රජවූ සෙනිය බිම්බිසාර මහරජතුමන් විසින් උසස් පරිත්යාගයක් ලෙස දෙනලද, බොහෝසේ සම්පත්තීන් යුත් ඛාණුමත නම් බමුණු ගමෙහි ප්රධානියාව වාසය කරයි.
එකල කූටදන්ත බ්රාහ්මණයාගේ මහත් යාගයක් ළඟා විය. ගොනුන් නහඹු වස්සන් නාඹු වැස්සියන් තිරළුවන් එළුවන් සත්සියයක් බැගින් යාගය පිණිස යාග කණුව වෙත පමුණුවන ලද්දාහු වෙත්.
2. එකල්හි ඛානුමත ගම් වැසි බමුණු පවුල්හි ප්රධානයෝ මෙපවත් ඇසූහ.´´(ශ්රමණ) භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ ශාක්යපුත්රයෙක, ශාක්යකුලයෙන් නික්ම පැවිදිවූවෙක, පන්සියයක් පමණවූ මහත් භික්ෂුසංඝයා වහන්සේ සමග මගධරටෙහි හැසිරෙන්නේ ඛාණුමත ගමට පැමිණ එහි අම්බලට්ඨිකා උයනෙහි වාසය කරයි. ඒ (ශ්රමණ) භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ පිළිබඳ හිත් ප්රිය කරන කීර්ති රාවයක් පැනනැංගේය.´´
´´උන්වහන්සේ සර්ව සම්පූර්ණ දහමක් දෙසති. පිරිසිඳු බ්රහ්මචරියාව පවසති. එබඳු රහතුන්ගේ දැකීම යහපත්ය.´´ එවිට ඒ ඛාණුමත ගම්වැසි බමුණු පවුල් ප්රධානයෝ එක්ව රැස්ව අම්බලට්ඨිකා උයනට පැමිණෙත්.
3. එකල්හි කූටදන්ත බ්රාහ්මණ තෙමේ ප්රාසාදයෙහි මතු,මහල් තලයෙහි දවල් හාන්සිවී විවේක ගැනීමට පැමිණියේය. ඛාණුමත ගම්වැසියන් බමුණු පවුල් ප්රධානීන්, අම්බලට්ඨිකා උයනට පැමිණෙන්නන් කූටදන්ත බමුණු දුටුවේය. දැක තමන්ගේ ඇමතියාට කථාකර ´ඇමතියෙනි, ඛාණුමත ගමවැසි පවුල්වල ප්රධානියෝ ඛාණුමත ගමින් පිටත්ව, අම්බලට්ඨිකා උයන කරා කුමක්නිසා පැමිණෙත්දැ´යි ඇසීය. ´´පින්වත,මේනම් කරුණක් ඇත්තේය.ශාක්ය පුත්රවූ, ශාක්යකුලයෙන් නික්ම පැවිදිවූ, මහණ ගෞතම තෙමේ පන්සියයක් පමණ මහා භික්ෂු සංඝයා සමග මගධ රට ගමන් කරන්නේ පිළිවෙලින් ඛාණුමතයටම වැඩ අම්බලට්ඨිකා උයනෙහි වාසය කරති. ´ඒ භාග්යවතුන් වහන්සේ අර්හත්ය, සම්යක් සම්බුද්ධයහ, විද්යාචරණ සම්පන්නයහ සුගතයහ, ලෝකවිදුහ, අනුත්තරයහ, පුරිසදම්මසාරථිහ, දෙවිමිනිසුන්ගේ ගුරුවරයාහ, බුද්ධයහ, භාග්යවත්හ´යි ඒ භවත් ගෞතමයන් ගැන මෙබඳු යහපත් ගුණ ඝෝෂාවක් උස්ව පැනනැංගේය. ඔවුහු ඒ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ දැකීම පිණිස පැමිණෙති´´යි කීහ´´
4. එවිට කුටදන්ත බමුණාට මෙබඳු සිතෙක් විය. ශ්රමණ භවත් ගෞතම තෙමේ දහසය ආකාර පිරිවර ඇති ත්රිවිධ යාග සම්පත්තිය දන්නේය, යන මේ කාරණය මවිසින් අසන ලද්දේමය. මම ඒ යාග සම්පත්තිය නොදනිමි. මම මහායාගයක් කරන්ටද කැමැත්තෙමි. යාග සම්පත්තිය ශ්රමණ ගෞතමයන්ගෙන් අසන්නෙම් නම් ඉතා යහපති.´´
එවිට එසේ සිතා, කූටදන්ත බමුණු තෙමේද ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් දැකීමට පැමිණෙන බව දන්වා බමුණන්ට කියා යැව්වේය. ඒ බමුණෝ කූටදන්ත වෙත පැමිණියෝය. පැමිණ, ´´පින්වත් කූටදන්ත තෙමේ ශ්රමණ ගෞතමයන් දැකීමට පැමිණෙන්නේය යනු සත්යයක්දැයි´´ ඇසුවෝය.
´´පින්වත්ති, එසේ කිරීම මාගේ අදහසය, මහණ ගෞතමයන් දැකීමට මමද පැමිණෙන්නෙමි.´´
6. ´´පින්වත් කූටදන්ත තෙමේ ශ්රමණ ගෞතමයන් දැකීම පිණිස පැමිණීම නුසුදුසුය, ඉදින් පින්වත් කූටදන්ත
තෙමේ ශ්රමණ ගෞතමයන් දැකීමට පැමිණෙන්නේ නම් පින්වත් කූටදන්තයන්ගේ කීර්තිය පිරිහෙන්නේය. ශ්රමණ ගෞතමයන්ගේ කීර්තිය වැඩිවන්නේය. ශ්රමණ ගෞතම තෙමේ කූටදන්ත දැකීමට පැමිණීම සුදුසුයි.´´
´´පින්වත් කූටදන්ත තෙමේ අධිපතිය, ධනවත්ය, වේද කටපාඩමෙන් කියන්නේය, වේදමන්ත්ර දන්නේය, ත්රිවේදයෙහි අවසානයට පැමිණියේය.
´´පින්වත් කූටදන්ත තෙම සම්පූර්ණ සීලයෙන් යුත් සිල්වතෙක. යහපත් වචන ඇති තැනැත්තෙක.
´´පින්වත් කූටදන්තයෝ බොහෝ දෙනාගේ ගුරුවරයාද ගුරුවරයන්ගේ ගුරුවරයාවූහ. පින්වත් කූටදන්තයන් වෙත වේදමන්ත්ර ඉගෙන ගැනීමට කැමති බොහෝ තරුණයෝ නොයෙක් රටින් හා නොයෙක් ජනපදයෙන් පැමිණෙති.´´
´´පින්වත් කූටදන්ත තෙමේ පැරණි කුලයෙන් පැවතෙන, පැසුනු වයසට පැමිණියෙක´´
´´ශ්රමණ ගෞතම තෙමේ තරුණවූයේ, තරුණ පැවිද්දෙක්ද වේ´´
´´මෙකී කරුණු නිසාද පින්වත් කූටදන්තයෝ ශ්රමණ ගෞතමයන් දැකුම් පිණිස පැමිණීමට නුසුදුස්සෝය. ශ්රමණ ගෞතමයෝම කූටදන්තයන් දැකීමට එනු සුදුසුය.´´
7. (ඒ බමුණන්) මෙසේ කී කල, කූටදන්ත බමුණු තෙම ඔවුන්ට මෙසේ කීය. ´පින්වත්ති, යම්සේ භවත් ගෞතමයන් දකිනු පිණිස පැමිණෙන්නට අපිම සුදුස්සෝ වෙමුද ඒ පින්වත් ගෞතමයන් වහන්සේ අප දකිනු පිණිස පැමිණෙන්ට නුසුදුසු වේද, ඒ පිළිබඳවූ මාගේ මේ කථාවද අසව්.´´
7 (සස) ´´පින්වත් ශ්රමණ ගෞතමතෙම මවු පාර්ශවයෙන්,පිය පාර්ශවයෙන් යන දෙපාර්ශවයෙන්ම මැනවින් උපන්නේය,´´
´´පින්වත්නි, ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ මහත්වූ නෑදෑ සමූහයා හැර භූමිගතවූද, බොහෝ රන්රුවන් හැර මහණ වූවෙක උන්වහන්සේ තරුණ වූයේම, හොඳ තරුණ භාවයෙන් හා පළමුවන වයසින් යුතුවූයේම,හොඳ කලු කෙස් ඇත්තේ, ගිහිගෙන් නික්ම සස්නෙහි මහණ වූයේය.
´´උන්වහන්සේ පැවිදිවනු නොකැමති මවුපියන් කඳුලු පිරී මුහුණින් යුතුව හඩද්දී කෙස් දැලි රුවුල් කපා දමා, සිවුරු හැඳ ගිහියෙින් නික්ම සස්නෙහි මහණ වු කෙනෙකු දැකුමට ප්රිය මනා රූප ඇතිවූ, පහදවන ගතිගුණ ඇතිව යහපත් පාට සහ ශරීර ලක්ෂණ සහිත උසස්වු රන්වන් පාටින් හා බඹහූගේ ශරීරයෙන් යුක්තයහ, ශරීරහෙි දැකුමට සුලු වරදක්ද නැත.´´
´´ශ්රමණ ගෞතමයෝ උතුම් නිදොස් සිල් ඇති සම්පූර්ණ ශීලයෙන් යුතු කෙනෙක පින්වත්නී. ඔහු යහපත් වචන ඇති මිහිරි වචන ඇති යහපත් නිදොස්වූ, පැහැදිලිව අර්ථ ප්රකාශ කිරීමෙහි සමත් මිහිරි වචන ඇත්තෝය.´´
´´ශ්රමණ ගෞතමයෝ බොහෝ දෙනාගේ ගුරුවරයෙක්ද ගුරුවරයන්ගේ ගුරුවරයෙක්ද වෙති. පහකළ කාම රාග ඇත්තෝ අලංකාර කිරීම නැත්තෝද වෙති. ´කර්ම විපාක ඇත, කුසල් දහම් කිරීම යහපත´ යන කතා ඇත්තෙක. පව්කම් පෙරටුකොට හැසිරීම් නැත්තෙක.´´
´´පින්වත්නි, ශ්රමණ ගෞතමයෝ මිශ්රනුවූ ක්ෂත්රිය නම් උසස් කුලයෙන් ගොස් මහණවූ කෙනෙක. ශ්රමණ ගෞතමයෝ මහත් ධන මහා භොග ඇති, උසස් කුලයෙන් නික්ම මහණවූ කෙනෙක.ඔහුගෙන් යම් යම් දේ අසා දැන ගන්නට අන් රටවලින්ද ජනපද වලින්ද ජනයෝ එති. බොහෝ දහස් ගණන් දෙවිවරු ශ්රමණ ගෞතමයන් ජීවිතය ඇතිතෙක් සරණකොට ගියහ.´´
7.(සසස) ´´ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේගේ මෙබඳු මහත්වූ කීර්ති ශබ්දයක් විශේෂයෙන් උස්ව පැන නැංගේය, කෙබඳුද යත් – ´උන්වහන්සේ සංසාරචක්රයෙහි බැමි සින්දහ, අර්හත්හ, හැමලෙසින් දතයුතුදේ තමන්ම දත්හ, නුවණ අටෙන් හා සීල ධර්ම පහළොවින් යුත්හ, හරිමාර්ගයේ ගියහ, ලෝකය හොඳාකාර දත්හ, සිල් ආදී ගුණෙන් ප්රධානය, මිනිසුන් දමනය කිරීමෙහි සමත්හ, දෙවිමිනිසුන්ට ගුරුවරයෙක්ය. සියල්ල දත්හ,කෙලෙස් නැතිකළහ´යි කියායි.
7.(සඩ) ´´ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ දෙතිස්මහා පුරිස් ලකුණින් යුක්තය. ශ්රමණ ගෞතමයෝ යම් කෙනෙක් තමන්වහන්සේගේ සමීපයට පැමිණියේ නම් ඔවුන්ට ආශීර්වාද වචන හා කණට මිහිරි මොළොක් වචන ඇත්තාහ.සතුටුවන කථා ඇත්තෙක. මුහුණ පහත් කොට ගෙන සිටින්නෙක් නොවේය. පළමුකොට කරණ කථා ඇත්තෙක. පින්වත්නි, උන්වහන්සේ (භික්ෂු භික්ෂුණි උපාසක උපාසිකා යන) සිව්පිරිස විසින් සත්කාර ගරුබුහුමන් පුදපූජා පවත්වන ලද්දෙක. උන්වහන්සේ කෙරෙහි බොහෝ දෙවි මිනිසුන් විශේෂයෙන් පැහැදුනහ. ශ්රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ යම් ගමක හෝ නියම්ගමක වාසය කරයිද, ඒ ගමෙහි හෝ නියම්ගමෙහි අමනුෂ්යයෝ හිංසා පීඩා කිරීමෙන් මිනිසුන් නොවෙහෙසත්.´´
´´ශ්රමණ ගෞතමයන් මහත් මහණ සමූහයා ඇත්තෙක.සමූහයකට ගුරුවරවූයේ ගුරුවරයින් අතුරෙන් ඉතා උසස් යයි කියනු ලැබේ. ඇතැම් මහණ බමුණන්ගේ කීර්තිය කිසියම් සුළු කරුණකින් උසස් බවට පැමිණෙන්නේද එබඳු කරුණකින් ශ්රමණ ගෞතමයන්ගේ කීර්තිය නම් වැඩීමට නොපැමිණියේය. ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේගේ කීර්තිය වැඩීමෙන් උසස් බවට පැමිණියේ ශ්රේෂ්ඨවූ නුවණ හා ශීල සම්පත්තිය නිසාය.´´
7.(ඩ) ´´ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ බිම්බිසාර රජු විසිනුදු, කොසොල් රජු විසිනුදු, පොක්ඛරසාතී බමුණා විසිනුදු සත්කාර ගරු බුහුමන් පුද සැලකිලි දක්වන ලද්දෝය.´´
´´ඒ ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ ඛාණුමත ගමට පැමිණ ඛාණුමතයෙහි අම්බලට්ඨිකා උයනෙහි වාසය කරති, යම්කිසි මහණ බමුණු කෙනෙක් අපගේ ගමට එත් නම් ඔවුහු අපේ ආගන්තුකයෝ වෙති. ආගන්තුකයෝ අප විසින් සත්කාර ගරු බුහුමන් පුදසැලකිලි දැක්විය යුත්තෝ වෙත්.´´
´´මේ කරුණෙන්ද ඒ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ අප දැකුමට එන්නට නුසුදුස්සෝය. එසේවූ කල අපිම උන්වහන්සේ ළඟට පැමිණිය යුත්තෝ වෙමු.´´
´´ඒ ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේගේ ගුණ මෙපමණක්ම දනිමි. ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ මෙපමණ ගුණ ඇත්තෙක් නොවේ,ශ්රමණ භවත් ගෞතමයෝ අප්රමාණ ගුණ ඇති කෙනෙක.´´
8. මෙසේ කී කල්හි ඒ බමුණෝ ´´පින්වත්නි, අපි සියල්ලෝම භවත් ගෞතමයන් දැකීම පිණිස පැමිණෙන්නෙමු´´යි කීවෝය.
එවිට කූටදන්ත බමුණු තෙමේ මහත්වූ බමුණු සමූහයා සමග අම්බලට්ඨිකා උයනෙහිභාග්යවතුන්වහන්සේ වෙත පැමිණ භාග්යවතුන් වහන්සේ සමග සතුටු විය. සතුටුවිය යුතු සිහිකටයුතු කථා අවසන්කොට එක් පැත්තකින් හුන්නේය. ඛාණුමත බමුණු පවුල්හි ප්රධානියෝද භගවත්හට වැඳ එක පැත්තකටවි හුන්හ.
9. එකපැත්තකට වී හුන් කූටදන්ත බ්රාහ්මණය භගවත්හට මෙසේ කීවේය. ´´ශ්රමණ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ දහසය ආකාර පිරිවර ඇති ත්රිවිධ යාග සම්පත්තිය දන්නාබව මා විසින් අසන ලදී.මම වනාහි දහසය ආකාර පිරිවර ඇති ත්රිවිධ යාග සමපත නොදනිමි. මමද මහායාගයක් කරනු කැමැත්තෙමි. භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ දහසය ආකාර පිරිවර සහිත ත්රිවිධ යාගසම්පත්තිය කියා දෙන්නේ නම් යහපති.´´
´´එසේ නම් බ්රාහ්මණය, හොඳින් අසව, කල්පනා කරව, කියා දෙන්නෙමි´´
කූටදන්ත තෙමේද ´´එසේය, පින්වතුන් වහන්සැ´´යි භාග්යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්නේය. භගවත්හු මෙසේ කීවාහ.
10. ´´බ්රාහ්මණය, අතීතයෙහි මහා විජිත නම්වූ රජෙක් විය. බ්රාහ්මණය, ඉක්බිති රහසිගතව විවේකයට පැමිණි මහාවිජිත රජහට මෙබඳු කල්පනාවක් පහළ විය. ´මා විසින් මහත්වූ වස්තු සම්පත්තීහු ලබන ලද්දාහුය, මම සියලු පොළෝ මණ්ඩලය හැම ආකාරයෙන්ම ජයගෙණ ප්රධානව වාසය කරමි යමක් මට බොහෝ කාලයක් හිත සැප පිණිස පවතීනම් එබඳු මහා යාගයක් කළොත් මැනවැ.(කියායි)´´
´´බ්රාහ්මණය, එවිට රජ මෙසේ සිතා පුරෝහිත බමුණාට කථා කොට මෙලෙසින් කීය. ´බ්රාහ්මණය මම මහායාගයක් කරන්නට කැමැත්තෙමි. යමක් මට බොහෝ කාලයක් හිත සැප පිණිස පවතින්නේ නම් එබඳු මහායාගයක් කිරීමට පින්වත් තෙමේ මට අවවාද කෙරේවා´
11. ´´මෙසේ කීකල්හි පුරෝහිත බමුණු තෙම මහාවිජිත රජුට මෙසේ කීයේය. ´පින්වත් රජුගේ ජනපදය සොරකම් වැනි කටු සහිතය.බොහෝ සෙයින් (වැසියාට) පීඩා සහිතය.සොර උවදුරු සම්පූර්ණයෙන් නැති කිරීමට නම් පින්වත් රජහුගේ ජනපදයෙහි යමෙක් සීසෑමෙහි හා ගවයින් රැකීමෙහි උත්සාහවත් වෙත්නම් ඔවුන්ට පින්වත් රජ තෙමේ ධාන්යද, බත්ද බීජආදියද දානය කෙරේවා.යමෙක් වෙළඳාම් පිණිස උත්සාහ කෙරෙත් නම් ඔවුන්ට පින්වත් රජ තෙම අඩුව ඇති මුල් බඩු දානය කෙරේවා.යම් කෙනෙක් රාජකාය්ර්යයෙහි උත්සාහ කෙරෙත්ද පින්වත් රජතෙමේ ඔවුන්ට බත්වැටුප් දානය කෙරේවා,´ ඒ මනුෂ්යයෝද තමතමන්ගේ කටයුතු වල යෙදුනාහු, රජහුගේ ජනපදය නොවෙහෙසන්නාහ, රජරට බොහෝ ධන ධාන්යද රැස් වන්නේ වේ. සොර උවදුරු නැමැතිකටු නැති, පීඩා නැති, ජනපදයෝ උවදුරු රහිතව සිටියාහු වෙති. මිනිස්සුද ඔවුනොවුන් කෙරෙහි සතුටු සිත් ඇත්තාහු, නොවසන ලද ගේදොර ඇත්තන් මෙන්, ළයෙහි දරුවන් නටවමින් වාසය කරත්.´´
12. ´´මහාවිජිත රජතෙමේ එසේ කරවීමෙන් සොර නැමැති කටුනැති, පීඩානැති ජනපදයෝ සමාදානයෙහි පිහිටියහ. මිනිස්සුද හැරදමන ලද දොරවල් ඇත්තවුන් මෙන්, සතුටු නිදහස් සිත් ඇත්තාහු, ඔවුනොවුන් කෙරෙහි සතුටු වන්නාහු, ළයෙහි දරුවන් නටවමින් වාසය කරත්.
13. ´´බ්රාහ්මණය, ඉක්බිති මහාවිජිත රජතෙම පුරෝහිත බමුණා කැඳවා මෙසේ කීය. ´බ්රාහ්මණය මම දැන් මහායාගය කරන්නට කැමති වෙමි.පින්වත් තෙමේ එසේ මට අනුශාසනා කෙරේවා.´´
´´එසේ නම් පින්වත් රජුගේ ජනපදයෙහි යටත්වූ ක්ෂත්රියෝද, ඇමතියෝද, බමුණු මහසල් කුලයෝද,පවුල් ප්රධානීන්ද, නියම්ගම් වැස්සෝද, දනව් වැස්සෝද, වෙත්නම් පින්වත් රජතෙමේ ඔවුන්ට මෙසේ දැනුම්දීම කෙරේවා. ´පින්වත්නි,මම මහායාගයක් කරණු කැමැත්තෙමි.යමක් මට බොහෝ කල් හිත සැප පිණිස පවතී නම් ඒ පිළිබඳව මට දැනුම්දීම කෙරෙත්වා.´
´´මහාවිජිත රජු ඔවුන්ට එසේ දැන්වීය´.´
´පින්වත් රජ තෙමේ යාග කෙරේවා. මහරජ, (මේ) යාගයට කාලයයි´ ඔවුහු දැනුම් දුන්හ.
මෙසේ මේ කැමැත්ත දැනුම්දුන් කොටස් සතර ඒ යාගයට පිරිවර චෙත්.
14. ´´මහාවිජිත රජතෙමේ කරුණු අටකින් යුක්තවේ. ඔහු මව්පිය දෙපක්ෂයෙන් යහපත්ව උපන්නේය සත්වන පරම්පරාව දක්වා අවනම්බුවක් නොලද්දේය. දැකීමට ප්රිය යහපත් රූපයක් ඇත්තේය, ඔහු මහත් ධන හා වස්තු ඇත්තේය, ඔහු බලවත් හතර ආකාර යුධ සේනාවෙන් යුක්තය, ඔහු මහණ බමුණන්ටද දුගියන්ට මගියන්ට හා යාචකයන්ටද මහත් පොකුණක් වූයේ, නොවසනලද දොර ඇත්තේ දානපතිව ශ්රධාවත්ව දෙන්නේ, පින්කරයි. ඔහු නොයෙක් ශ්රාස්ත්රයන් සම්බන්ධව බොහෝදේ අසා දැනගත්තෙක. ඔහු අතීත අනාගත වර්තමාන යන කාල තුනෙහි පවත්නා අර්ථයන් සිතන්ට සමත්වූ උගත් ඥානවන්ත, පණ්ඩිතයෙක, මහා විජිත රජ තෙමේ මේ කරුණු අටින් යුක්තය. මෙසේ මේ කරුණු අටද ඒ යාගයටම පිරිවර වෙත්.´´
15. ´´පිරෝහිත බමුණු තෙමේද අංග සතරකින් යුක්තවේ. ඔහු මව්පිය දෙපක්ෂයෙන් යහපත්ව උපන්නේ, සත්වන පරම්පරාව දක්වා අවනම්බුවක් නොලද්දේය. ඔහු වේදමන්ත්ර කටපාඩමේ කියන්නේය,වේදමන්ත්ර දරන්නේය, වචන අර්ථ ශාස්ත්රය කාව්යඅලංකාර ශාස්ත්රය, හා ශික්ෂා නිරුක්ති ශාස්ත්රය සහිත ඉතිහාසය පස්වැනි කොට ඇති තුන් වේදයෙහි පරතෙරට පැමිණියේ වේ. ඔහු සිල්වත් වූයේ වඩනලද සිල් ඇත්තේ, සම්පූර්ණ ශීලයෙන් යුක්තවේ. ඔහු නුවණැති පණ්ඩිත වූයේ, යාග කරන්නන් අතුරෙන් පළමුවෙනියෙක් හෝ දෙවෙනියෙක් වේ. පිරෝහිත බමුණු තෙමේ මේ අංග සතරෙන් යුක්තවේ. මෙසේ මේ අ*ග සතරද ඒ යාගයට සම්බන්ධවූ පිරිවර වෙත්.´´
16. ´´බ්රාහ්මණය, ඉක්බිති පිරෝහිත බමුණු තෙමේ මහාවිජිත රජහට යාගයට යාග විධිතුන දැක්වීය, මහායාගයක් කරනු කැමති කල, කරනකල, කළ පසු පින්වත්හට ඒකාන්තයෙන් මාගේ මහත් වස්තු රාශිය විනාශවන්නේ යයි, වේයයි වූයේයයි කිසියම් පසුතැවීමක් වන්නේද, පින්වත් රජහු විසින් ඒ පසුතැවීම නොකොට යුතුයි.´´
17. ´´බ්රාහ්මණය, ඉක්බිති පුරෝහිත බමුණු තෙමේ මහාවිජිත රජහුගේ යාගයට පළමුවම යාගය පිළිගන්නවුන් කෙරෙහි ඇතිවිය හැකි පසුතැවිල්ල දසආකාරයකින් දුරුකළේය. ´පින්වත්හුගේ යාගයට පැමිණෙන්නෝ යම් කෙනෙක් ප්රාණඝාතයෙන් සම්පූර්ණයෙන් වැළැක්කෝද යාගකෙරේවා. පින්වත් තෙමේ එසේම තමන්ට හිමි නැති දෙය ගන්නාහුද ඉන් සම්පූර්ණයෙන් වැළැක්කෝද කාමයෙහි වරදවා හැසිරීමෙන් ඉන් සමපූර්ණයෙන් වැළැක්කෝද බොරු කීමෙන් සම්පූර්ණයෙන් වැළැක්කෝද කේළාම් කීමෙන් සම්පූර්ණයෙන් වැළැක්කෝද රළුවචන කීමෙන් සම්පූර්ණයෙන් වළෙැක්කෝද, හිස්වචන කීමෙන් සම්පූර්ණයෙන් වැළැක්කෝද විෂම ලෝභ නැත්තෝද, ක්රෝධාදී වශයෙන් යහපත් ගති විනාශයට පැමිණි සිත් නැත්තෝද, හරි දැකීම් ඇත්තෝද යම් කෙනෙක් සම්යක් දෘෂ්ටික නම්, පවින් සම්පූර්ණයෙන් වැළැක්කෝ වෙත් නම් ඔවුන් උදෙසා පින්වත් තෙමේ යාග කෙරේවා. පින්වත් තෙමේ සිතතුළ පැහැදීමක් කෙරේවා´ කියායි. බ්රාහ්මණය, පුරෝහිත බමුණු තෙමේ මේ කරුණු දශයෙන් මහාවිජිත රජහුගේ යාගයට පළමුවම ප්රතිග්රාහකයන් කෙරෙහි ඇතිවිය හැකි පසුතැවීම දුරුකළේය.´´
18. ´´පින්වත් රජහු විසින් යටහත් ක්ෂත්රියයෝද, ඇමතියෝද, බමුණුමහසල් කුලයෝද, වස්තු රැස්කරණ පවුල් ප්රධානියෝද, නියම්ගම් වැසියෝද, ජනපද වැසියෝද කැඳවන ලද්දාහුමය.´´
´´මේ කාරණය පිළිබඳවද පින්වත් රජතෙමේ මෙසේ දැනගනීවා පින්වත් රජතෙමේ යාග කෙරේවා, පින්වත් රජතෙම (යාගයෙහි) ඇලේවා, පින්වත් තෙමේ සතුටු වේවා පින්වත් රජතෙමේ සිතතුළ පැහැදීම ඇතිකෙරේවා (කියායි).´´
(ස) ´´පින්වත් රජතෙමේ මවුපිය දෙපක්ෂයෙන් යහපත් සේ උපන්නේය, පිරිසිදු මවුකුසින් උපන්නේය, සත්වැනි පරම්පරාව දක්වා අවනම්බු නොලබන ලද්දේය. මේ කරුණු ගැනද පින්වත් රජ මෙසේ දනීවා.´´
(සස) ´´පින්වත් රජ උත්තම රුව ඇත්තෙකි. දැකුම් කටයුත්තේය, හිත් සතුටු කරන්නෙකි, උත්තම පාටෙන් යුක්තයි, උත්තම රන්වන් පාට ඇත්තෙකි, බඹහුගේ ශරීරය මෙන් ශරීරයක් ඇත්තෙකි. ඔහුගේ ශරීරයෙහි දැකුම් කටයුතු දේ බොහෝ වේ.
(සසස) ´´පින්වත් රජ ධනයෙන් උසස් වේ, මහත් ධන ඇතතෙකි, මහත් වස්තු සම්පත් ඇත්තෙකි,බොහෝ මිල මුදල් ඇත්තෙකි, බොහෝ කෑම් බීම්වලට ගන්නා දේ සහ ඇඳ පුටු ආදී සම්පත් ඇත්තෙකි, බොහෝ ධන ධාන්ය ඇත්තෙකි, පිරුණු ධන නිධාන හා කොටුගුළු ඇත්තෙකි.´´
(සඩ)´´පින්වත් රජුට අවනතවු, තමන්ගේ අවවාද අනුව ක්රියා 8කරන්නාවු පිරිස් ඇත්තේය. කීර්තියෙන් සතු රන් මර්ධනය කරන්නවුන් වැනි වූහ, බලවත් හතර ආකාර සේනාවෙන් යුක්ත වූ රජෙක් වේ.´´
(ඩ) ´´පින්වත් රජ ශ්රඬාසම්පන්න නිතර දන් දෙන දානපතියෙක් වේ. මහණ, බමුණු, දුගී මගී, යාචක ආදීන්ට නොවසනකද දොර ඇතිව ඔවුන්ට මහත් පොකුණක් වැනිව පින්කෙරෙයි.´´
(ඩසස) ´´පින්වත් රජ ඒ ශාස්ත්රයන් පිළිබඳව, මේ වනාහි මේ දෙසූ ධර්මය සම්බන්ධ අර්ථයයි ඒ ඒ දෙසූ ධර්මයෙහි අර්ථ දන්නා බොහෝ දැනීමක් ඇත්තෙක් ද වේ.´´
(ඩසස) ´´පින්වත් රජ තෙමේ අතීතානාගත වර්තමාන යන කාල තුන පිළිබඳ අර්ථයෙන් සිතන්නට හැකිවූ, සමත් වූ ඥානවන්තයෙකි.´´
(ඩසසස) ´´පණ්ඩිතයෙකි, මේ කරුණ ගැනද පින්වත් රජ තෙමේ මෙසේ සලකාවා. පින්වත් තෙමේ යාග කෙරේවා.
පින්වත් තෙම යාගයෙහි ඇළේවා, පින්වත් තෙමේ සතුටුවේවා, පින්වත් තෙමේ සිත් තුළ පැහැදේවා. පින්වත් රජුගේ පුරෝහිත බමුණා මවුපිය දෙපක්ෂයෙන් යහපත්ව උපන්නෙක, පිරිසිදු මවුගැබ ඇත්තෙක සත්වන පරමපරාව දක්වා අවනම්බුවක් නොලද්දෙක. ජාතිවාදයෙන් නින්දා නොකරන ලද්දෙක. ´පින්වත් රජුගේ පුරෝහිත බමුණු වනාහි පණ්ඩිතය, සමත්වූ ඥානවන්තය, යාගහෝමාදිය කරන්නවුන්ගෙන්
පළමුවැනියෙක නොහොත් දෙවැනියෙක, මේ කරුණු ගැනද පින්වත් රජ මෙසේ සලකාවා (මෙසේ සලකා) පින්වත් තෙම යාග කෙරේවා පින්වත් තෙම යාගයෙහි යෙදේවා සතුටු වේවා, පින්වත් තෙම ඇතුළතවූ සිත පහදාවා.´´
(සං) ´´බ්රාහ්මණය, පුරෝහිත බමුණු තෙමේ මහායාග කරන්නා වූමහා විජිත රජුගේ සිත මේ කරුණු දහසයකින්ද උත්සාහවත් කළේය, පැහැදවිය, ප්රබෝද කළේය, ප්රීතිමත් කෙළේය.´´
(ං) ´´බ්රාහ්මණය, ඒ යාගයෙහි ගවයන් එළුවන් තිරලුවන්, කුකුළන්, ඌරන් නොයෙක් ආකාර පණ ඇති සතුන් මරුමුවට නොපැමිණවුහ. කණු පිණිස හෝ ගස් නොකැපූහ. කුස තණ නොකැපූහ. ඒ රජුගේ දාසයෝ හෝ වැඩකරන මෙහෙකරුවෝ හෝ කම් කරුවෝ හෝ දඬු ලන්ස ආදිය ගෙණ තර්ජනය නොකරණ ලද්දාහු භය ගන්වනු නෙලද්දාහු, කඳුළුපිරි මුහුණින් නොහඞන්නාහු, යාගයෙහි කටයුතු කළාහුය. ඔවුන් අතුරෙන් වැඩකරණු කැමැත්තෝ වැඩ කළහ. නොකරණු කැමැත්තෝ වැඩ නෙකළහ. යමක්කරණු කැමැති අය නම් ඒ කළහ, යමක් නෙකැමැති අය නම් ඒ නොකළහ. ගිතෙල්, තල තෙල්, වෙඞරු, දී, මී, පැණි යන මෙයින්ද ඒ යාගය අවසානයට පැමිණියේය.
19. ´´බ්රාහ්මණය, එවිට ඊට අනුව යෙදුනාවූ යටත් ක්ෂත්රියෝද, ඇමැතියෝද, අදී රටවැසියෝද බොහෝවූ ධනය රැගෙණ මහා විජිත, රජහු වෙතට පැමිණ මෙසේ කීහ.
´´දේවයන් වහන්ස, මේ(ධනය) දේවයන් වහන්සේ ඒ (ධනය) පිළිගන්නා සේක්වා´´.
´´පින්වත්නි, මට මෙයින් කම්නැත. මාැග් බොහෝවූ ධනය ධාර්මිකවූ අයබදු ගැණීමෙන් යහපත් ලෙස රැස්කරණ ලද්දේය. ඒ ධනයද තොපටම වේවා, මේ ධනයෙන්ද වැඩියක් හැරගනිව්.´´
´´රජ විසින් නොපිළිගත් ධනය ඇති ඒ ක්ෂත්රිාදීහු ඉවත්ව ගොස් එක්තැනකට රැස්ව මෙසේ අදහස් කළාහුය,´මහාවිජිත රජ තෙමේ මහායාගයක් කෙරේ. අපිදු ඒ රජුට අනුව යාග කරමු´ (යි කියායි)´´.
20. ඒ යාගයන්හිද පණ ඇති සතුන් විනාශයට නොපමණවූහ. යාග කණු පිණිස ගස් නොකපන ලදහ.
´´බ්රාහ්මණය, මෙසේ අංග සතරකින් යුත් සහභාගීවූ පිරිසද අංග අටකින් යුත් සතර පිරිවර හා තුන් තැනකින් යුත් පුරෝහිත බමුණු තෙමේද යන දහසය වර්ගයේ සිත පැහැදවිම නම් වු යාග
21. මෙසේ කී කල්හි ඒ බමුණෝ ´යාගයෙහි යහපති, යාග සම්පත්තිය යහපතැයි මහත් ශබ්ද පැවැත්වූහ, කූටදන්ත බ්රාහ්මණ තෙමේ නිශ්ශබ්දවම හුන්නේ වේ. එවිට ඒ බ්රාහ්මණයෝ ´´කිම පින්වත කූටදන්ත තෙමේ ශ්රමණ හෙවත් ගෞතමයන්ගේ යහපත් කථාවක් සේ පිළිගෙන වැඩියක් සතුටු නොවේදැ´´යි කූටදන්තගෙන් ඇසූහ.
´´පින්වත්නි, මම ශ්රමණ ගෞතමයන්ගේ සුභාෂිතයසුභාෂිතයක් සේ පිළිගෙණ වැඩියක් සතුටු වෙමි. යලි මට මෙබඳු අදහසක් වේ, ශ්රමණ ගෞතමතෙමේ මා විසින් මෙසේ අසන ලදැයිකියා හෝ මෙසේ වන්නට සුදුසුය´යි කියා හෝ කිසිත් නොකියයි, එහෙත් උන්වහන්සේ ´එකල්හි මෙසේ විය, මෙබඳු ලෙසින් වීය´ යි´ දක්වන සේක. ඒකාන්තයෙන් ශ්රමණ ගෞතමතෙම එකල යාග ස්වාමීවූ මහා විජිත රජ හෝ යාග කරවන්නාවූ පුරෝහිත බමුණා හෝ වූයේය, යනු මාගේ අදහසයි. කිම, භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ මෙබඳු යාගයක් කොට හෝ යාගයක් කරවා මරණින් මතු ස්වර්ග ලෝකයෙහි උපන්නේයයි පිළිගන්නාසේක්ද?´´
´´එසේය. බ්රාහ්මණය, මම මෙබඳු යාගයක් කොටද කරවාද මරණින් මතු ස්වර්ගයෙහි උපන්නෙමියි පිළිගනිමි. මම ඒ කාලයෙහි ඒ යාගය කරවූ පුරෝහිත බමුණු වූයෙමි.´´
22. ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මේ දහසය පිරිවර හා තුන් ආකාර යාග සම්පත්තියට වඩා ස්වල්ප කටයුතු ඇති ස්වල්ප පීඩා ඇති එහෙත් එයට වඩා අතිශයින් මහත්ඵල ඇති, මහත් අනුහස් ඇති, අනික් යාගයක් ඇද්ද?´´
´´බමුණ ඊට වඩා මහත් ඵල ඇති, මහත් අනුහස් ඇති, අනික් යාගයක් ඇත්තේය´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඒ යාගය කුමක්ද?´´
´´බ්රාහ්මණය, යාගවූ නිරන්තරයෙන් දියයුතු ඒ දානය සිල්වත් පැවිද්දන් උදෙසාදෙත් නම්, බ්රාහ්මණය එය මේ සොළොස් පිරිවර හා තිවිධ යාග සම්පත් දානයට වඩා ස්වල්ප කටයුතු ඇත්තේ, ස්වල්ප පීඩා ඇත්තේ, මහත්ඵලදායී මහත් අනුහස් ඇත්තේද වේ.´´
23. ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඊට හේතු කවරේද, ඊට ප්රත්යය කවරේද?´´
´´බ්රාහ්මණය, මෙබඳු යාගයකට රහතුන්වහන්සේලා හෝ රහත් මගට පැමිණි ඇත්තෝ නොපැමිණෙත්. ඊට හේතු කවරේද, යත් :මෙහි දඬු පහර දීම්ද, බෙල්ලෙන් අල්ලා සෙලවීම්ද දක්නට ලැබෙත්. එබැවින් මෙබඳු යාගයකට රහතුන්ද රහත් මගට පැමිණි ඇත්තෝ නොපැමිණෙත්. ඊට කරුණු කියත්ම, බමුණ, එහි දණ්ඩෙන් පහරදීම්ද, බෙල්ලෙන් අල්ලාගැනීම්ද නැත, මේ දහසය පිරිවර සහිත තුන් ආකාර යාග සම්පත්තියට වඩා අනුකූල, යාගයවූ නොකඩවා දෙන දානය ස්වල්ප හිරිහැර ඇත්තේ, එහෙත් අතිශයින් ආනිසංස ඇත්තේද වේ. බමුණ රහතුන්ගේ එහි පැමිණීම ඊට හේතුවයි, ඊට ප්රත්යයයි.´´
24.´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අතිශයින් මහත් ඵලදායී අතිශයින් ආනිසංස ඇති අන්ය යාගයක් ඇත්තේද?´´
´´බ්රාහ්මණය, ඉතා මහත් අනුසස් ඇති අනික් යාගයක් ඇත්තේය.´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඒ යාගය කවරේද?´´
´´බ්රාහ්මණය, යමෙක් සිවුදිගින් පැමිණෙන සංඝයා උදෙසා විහාරයක් කෙරේද, ඒ මහත් තෑග්ග මහත් ඵලදායක මහා ආනිසංස ඇති යාගයක් වේ.´´
25.´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මහත්ඵල මහා ආනිසංස ඇති අනික් දානයක් ඇද්ද?´´
´´මහත් ඵලදායී මහා ආනිසංස ඇති අනික් යාගයක් ඇත්තේය.´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඒ කිනම් යාගයක්ද?´´
26.´´බ්රාහ්මණය, යමෙක් තෙම පැහැදුනු සිත් ඇත්තේ බුද්ධ, ධම්ම, සංඝ යන රත්නත්රය සරණ ගියේ වේද, බමුණ මේ යාගය ඉතා මහත්ඵල ඇත්තේ මහා ආනිසංස ඇත්තේද වේ.´´
´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඒ සරණාගමණයටද වඩා ස්වල්ප කටයුතු ඇති ස්වල්ප හිරිහැර ඇති, මහත් ඵලදායී මහත් ආනිසංස ඇති අනික් යාගයක් ඇද්ද?´´
´´බමුණ, මහත් ඵලදායී, මහා ආනිසංස ඇති අනික් යාගයක් ඇත්තේය.´´
´´පින්වත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඒ යාගය කවරේද?´´
´´බ්රාහ්මණය, යමෙක් පැහැදුන සිත් ඇතිව ශික්ෂාපදයන් සමාදන් වේද, එනම් ප්රාණඝාතයෙන් වැළකීම,
අනුන්ට අයිති දෙයක් වැරදිලෙස ගැනීමෙන් වැළකීම, කාමයන්හි වරදවා හැසිරීමෙන් වැළකීම, බොරු කීමෙන් වැළකීම, මද ප්රමාද දෙකට කරුණු වූ මත්පැන් පානයෙන් වැළකීම වේ, එය මහත් ඵලදායිද වේ.´´
27.´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මේ කී තුන් ආකාර යාග සම්පත්තියට අනුකූල යාගයවූ වඩා මඳවූ කටයුතු ඇති, මඳ පීඩා ඇති, එහෙත් මහත් ඵලදායි මහා ආනිසංස ඇති අනික් යාගයක් ඇත්තේද?´´
´´බ්රාහ්මණය, දානයටද, මහත් ඵලදායි මහා ආනිසංස ඇති අනික් යාගයක් ඇත්තේය.´´
´´පින්වත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඒ මහා ආනිසංස ඇති යාගය කවරේද?´´
භාග්යවතුන් වහන්සේ මෙහි සාමඤ්ඤ ඵල සූත්රයේ මෙන් දේශනා කළේය.
(42 පිටෙහි 28 චේදය දක්වා මහරජ වෙනුවට බ්රාහ්මණය යොදන්න.)
(ෂ). ´´මහරජ මෙයද මේ ආත්මයෙහිවූ ඵලයන්ට වඩා උතුම්වූද බොහෝසේ මිහිරි වූද භික්ෂුන් විසින් ලැබිය යුතු ඵලයෙක් වෙයි´´ වෙනුවට ´´බ්රාහ්මණය මේ යාගය වූකලී පළමු කී යාගයන්ට වඩා මඳ කටයුතු ඇත්තේ, ස්වල්ප වූ පීඩා ඇත්තේ අතිශයින් මහත් ඵලදායිද මහානිසංස ඇත්තේද වේ´´ යොදන්න.
´´බ්රාහ්මණය, මේ යාගය වූකලී පළමු කී යාගයන්ට වඩා මඳ කටයුතු ඇත්තේ, මඳ හිරිහැර ඇත්තේ, අතිශයින් මහත් ඵලදායීද මහානිසංස ඇත්තේද වේ. බ්රාහ්මණය, මේ යාග සම්පත්තියට වඩා අතිශයින් උසස්වූ හෝ අතිශයින් ශෙු්ෂ්ඨ වූ හෝ අන්යවූ යාග සම්පත්තියක් නැත්තේය.´´
මෙසේ දේශනා කළ කල කූටදන්ත බ්රාහ්මණ තෙමේ භාග්යවතුන් වහන්සේට මෙය කීවේය. ´´භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, දේශනාව ඉතා යහපත්ය, පින්වත් ගෞතමයන් වහන්ස, යටිකුරු කරණ ලද්දක් උඩුකුරු කොට තබන්නේ හෝ යම්සේද, වසන ලද්දක් විවෘත කොට දක්වන්නේ හෝ යම්සේද, මංමුලා වූවකුට මග කියන්නේ හෝ යම්සේද, ඇස් ඇත්තෙකුට රූපයන් දැකීම පිණිස අන්ධකාරයෙහි පහනක් දල්වන්නේ හෝ යම් සේද ´´ භා්යවත් ගෞතමයන් වහන්සේ විසින් එසේම නොයෙක් ආකාරයෙන් ධර්මය දේශනා කරණ ලදී.
(ෂෂ) ´´මම භවත් ගෞතමයන් වහන්සේද, ධර්මයද, මහාසංඝයාද සරණකොට යමි. පින්වත් ගෞතමයන් වහන්සේද මා අද පටන් ජීවත්ව සිටින තෙක් සරණගිය උපාසකයෙකැයි භාරගන්නා සේක්වා.´
(ෂෂෂ) භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මම ගවයන් සත් සියයද, නාඹුවස්සන් සත්සියයද, තිරෙළුවන් සත්සියයද මුදවමි. ඔවුන්ට ජීවිත දානය කරමි. ඔවුන් නිල් තණද, කෑම කෙරෙත්වා, සිසිල් වතුරද බීම කෙරෙත්වා. ඔවුන්ට සිසිල් සුළඟද හමාවා.
ඉක්බිති භාග්යවතුන් වහන්සේ කූටදන්ත බ්රාහ්මණයාහට අනුපිළිවෙළ කථාව වදාළසේක. ඒ කෙසේද යත්ෂ දාන කථාය, ශීල කථාය ස්වර්ග කථාය. කාමයන්ගේ ආදීනවය, ලාමක බවය, කෙලෙසෙන බවය, මහණකමේ අනුසස්ය යන මේයි කූටදන්ත බ්රාහ්මණයාගේ සිත යහපත්ය, මෘදුය, ක්ලේශයන්ගෙන් පහව සිටියේය, ප්රීතිය වැඩීගියේය. පැහැදුනේයැයි දැනගත් විගස භාග්යවතුන් වහන්සේ බුදුවරයන්ගේම ඥානයෙන් අවබෝධ කළ ධර්මයවූ දුකය, සමුදය, නිරොධය, මාර්ගය යන චතුසසත්යය දේශනා කළසේක.
බ්රාහ්මණයාට එම මොහොතේදීම පහවූ කාම ආශා ඇති, පහවූ (රාගාදී) මල ඇති ධර්මචක්ෂුස (හෙවත් ශෝතාපත්ති මාර්ග ඥානය) පහළ වූයේය. යමක් ඉපදීම් ස්වභාවය ඇත්තේද ඒ සියල්ල වැනසීම් ස්වභාව ඇත්තේ යයි ඔහුට අවබෝධ විය.
28. එවිට අන්ය ගුරුවරයෙකු කෙරෙහි ඇදහීමක් නැති කූටදන්ත බ්රාහ්මණ තෙමේ ´´භාග්යවතුන් වහන්සේ භික්ෂු සංඝයා සහිතව සෙට දවසට මාගේ දානය පිළිගත මැනවැ´´යි ආරාධනා කෙළේය. භාග්යවතුන් වහන්සේ නිශ්ශබ්ද වීමෙන් එය පිළිගත් සේක.
29. එවිට භාග්යවතුන් වහන්සේගේ පිළිගැනීම දත් කූටදන්ත බ්රාහ්මණ තෙමේ හුනස්නෙන් නැගිට භාග්යවතුන් වහන්සේ හොඳින් වැඳ පැදකුණුකොට ගියේය.එවිට කූටදන්ත බ්රාහ්මණ තෙමේ එම රෑ පසුවීමෙන් පසුදින ස්වකීය යාගාවාටයෙහි මිහිරි කෑම බීම හොඳාකාර පිළියෙළ කරවා ´´භාග්යවතුන් වහන්ස, දානය පිළියෙළ කරණලදී. දැන් වැඩීමට කාලය´´යි කාලය දැන්වීය.
30.භාග්යවතුන් වහන්සේද හික්ෂු සංඝයා වහන්සේ සහිතව හොඳීන් හැඳ පොරව පාසිවුරු ගෙන පෙරවරුයෙහි කූටදන්ත බමුණගේ දානශාලාව කරා වැඩ පණ වන ලද අස්නෙහි වැඩහුන් සේක. කූටදන්තබ්රහ්මනණයා බුදුහාමුදුරුවන් ප්රධාන කොට ඇති භික්ෂු සංඝයා මිහිරි කෑම බීම ආදියෙන් වැළඳවීය. තමන්ගේ අතින්ම තමන්ගේ පිළිගැනවීම කෙළේය. මනාකොට පැවරීය. එවිට කුටදන්ත බමුණු භග්යවතුන් වහන්සේ වළඳා අවසානයෙහි පාත්රයෙන් අත ඉවත්කළ බව දැන පහත් ආසනයක් ගෙණ එකපැත්තකටවී හුන්නේය. භාග්යවතුන් වහන්සේද ධර්මකථාවෙන් එසේහුන් කූටදන්ත බමුණාහට යහපත්ලෙස කරුණු දක්වා කුශල දර්ම කීරීමෙහි උත්සාහවත් කරවා, පුබුදු කරවා, වැඩියක් සතුටු කරවා හුනස්නෙන් නැගිට වැඩිසේක.
පස් වැනිවු කූටදන්ත සුත්රය නිම්යේය.